Waarom verzetten mensen zich? De echte reden zit vaak verstopt en is onbewust. Met een praktische of logische oplossing neem je niet het emotionele probleem weg bij mensen. Hoe haal je dit boven tafel?
Je kent het misschien wel. Iemand bespreekt met jou een probleem en jij geeft praktische tips over wat hij zou kunnen doen. Jij staat verder van het probleem af en daardoor zie je sneller waar iemand vastloopt. Je draagt kansen en mogelijkheden aan hoe iemand iets aan kan pakken. Gewoon een kwestie van doen. Simpel toch?
Onbewuste emoties zoals angst
Waarom volgen mensen dat geweldige advies toch niet op? De reden kan zijn dat zo’n praktische, logische oplossing voorbij gaat aan de emotionele kant van het probleem. Mensen bespreken vaak alleen de praktische kant van de zaak. Wat erachter verscholen zit en wat er in hun hoofd omgaat, dat is niet het eerste wat ze op tafel leggen. Misschien schamen ze zich ervoor. Of ze zijn zich niet eens bewust van diepliggende emoties. Zo kan bijvoorbeeld angst een onbewuste drijfveer zijn om iets niet te doen.
Er kan ook een gebrek aan vaardigheden zijn om in actie te komen. Wat in jouw ogen een goed advies is, kan voor de ander bedreigend zijn. Het kan betekenen dat hij iets moet gaan doen dat niet bij zijn wereldbeeld of zelfbeeld past. Het is confronterend om over jezelf na te denken en naar je eigen gedrag te kijken. Dit kan leiden tot verlies van eigenwaarde.
Vragen om hulp en je vervolgens verzetten

Ik las het boek: ‘Omgaan met weerstand in adviesrelaties’ van Theo IJzermans. Hij schrijft: “Binnen de psychotherapie is weerstand een bekend begrip. Patiënten vragen hulp, maar gaan zich vervolgens al dan niet openlijk verzetten tegen het veranderingsproces.” In zijn boek beschrijft hij verschillende soorten weerstand. Een aantal hiervan zijn:
Verdringingsweerstand: Het afweren van impulsen en herinneringen die te bedreigend of te pijnlijk zijn om tot het bewustzijn toe te laten. Je verzet je onbewust als een vorm van zelfbescherming.
Overdrachtsweerstand: Problemen projecteren op de adviseur. De adviseur wordt doelwit van vijandige emoties en verzet, zonder dat de hulpvrager zich daarvan bewust is.
Ziektewinstweerstand: Het niet willen opgeven van voordelen aan het ziek zijn of voordelen aan het hebben van problemen. Die voordelen zijn bijvoorbeeld zorg, aandacht en het niet hoeven nemen van verantwoordelijkheid.
In het boek schrijft de auteur: “Neem bijvoorbeeld de manager die door bepaalde problemen in de organisatie allerlei verantwoordelijkheden niet op zich hoeft te nemen. Hij is voortdurend operationele brandjes aan het blussen, waardoor hij zich niet met de strategie op lange termijn kan bezig houden.”
Weerstand als zelfbescherming: Vasthouden aan bestaande beelden van zichzelf en de omgeving. De aantasting van deze beelden kan bedreigend zijn. Het maakt je onzeker en de wereld wordt minder voorspelbaar.
Theo IJzermans schrijft: “De meeste stress ontstaat als iemand een situatie als bedreigend inschat en zich tegelijkertijd realiseert dat hij niet over de middelen beschikt om goed met de situatie om te gaan.”
Wat roept de weerstand bij jou op?

Er zijn veel manieren waarop je om kan gaan met weerstand. Deze worden uitgebreid beschreven in het boek. Belangrijk is om bij jezelf na te gaan of het gedrag van de ander bij jezelf emotionele reacties oproept. Hier is niemand mee geholpen en dit kan de relatie verstoren. Door de weerstand te herkennen en te accepteren kun je er effectiever mee omgaan in plaats van het op jezelf te betrekken.
Als je het probleem benadert vanuit een manier van denken die de cliënt aanspreekt, maakt het jou geloofwaardig. Door niet te oordelen maar te onderzoeken waar het verzet vandaan komt kun je de ander beter begrijpen.
Dan moet je het zelf maar weten…..
Als laatste nog een relativerende zin van de schrijver: “En soms lukt het gewoon niet om een adviescontact tot een goed einde te brengen. Cliënten kunnen natuurlijk sterke motieven hebben om hun eigen, misschien zelfs destructieve of onverstandige, weg te gaan. Waarom zouden ze dat niet mogen?”